Futbol Ekonomisi

Futbol sadece sporun bir dalı olmaktan çıktı. Sanayi, tarım, teknoloji, finans, basın gibi bir sektör haline geldi. Hatta tüm bu sektörlerin üzerinde, daha evrensel ve daha fazla kar getirir duruma geldi. Meşin yuvarlağın etrafında çok büyük paralar dönüyor. Artık kulüpler borsada işlem görüyorlar. Takımların gücü; mal varlıklarının ve futbolcularının değerleriyle ölçülüyor. Getirisi sadece reklamlar veya stada gelen seyirciler değil. TV gelirleri, iddia gelirleri ve daha bir çok alanda getiri sağlıyor. Üretim ve istihdam alanında da; bir çok sektör futbola bağlı çalışmaya başladı. Tekstil sektörü; futboldan direkt etkileniyor. Formalar, eşofmanlar, atkılar, bayraklar… Ve bunlar sürekli değişiyorlar. Hem tekstil fabrikaları hem de kulüpler bu değişimlerden büyük paralar kazanıyorlar. Her transfer döneminde; takımların oyuncuları değiştikçe, formalar da değişiyor. Zaten takımların farklı renk ve biçimlerde formalara yönelmeleri de bu yüzden. TV yayınları neredeyse futbola bağlı. Yayıncı kuruluşlar; sürekli maç yayını yapıyorlar. Maçların peşinden, yorum programları geliyor. Tabi ki bu süreçte reklam gelirleri tavan yapıyor. Kulüplerin hisseleri borsada işlem görüyor. Yatırımcılar; bu hisseler üzerinden büyük paralar kazanıyor veya kaybediyorlar. Elbette basın sektörüne de önemli oranda etkisi var. Spor gazeteleri çoğaldı. Her gazete spor eki ve posterler veriyor. Yine her gazetenin 2-3 sayfası spor servislerince hazırlanıyor. Sporun da hemen tamamı futbol. Takımlar spor kulübü olmaktan çıktı. Fabrikalar gibi yatırım alanı haline geldiler. İyi yönetildiklerinde ve başarı kazandıklarında; büyük paralar kazandırıyorlar. Ayrıca yöneticilerine büyük bir güç ve kariyer sağlıyorlar. Zaten kulüp yönetimlerine baktığımızda; iş adamlarını, sanayicileri görüyoruz. Futbolcular da bu yapı içinde; sporcu olma özelliklerini kaybettiler. Onlar da fabrikalardaki makineler gibi; yatırım araçları oldular. Milyon Eurolarla ifade edilen transfer ücretleri, menajer payları, her futbolcunun giydiği farklı kramponlari kişisel reklam sponsorlarıyla; sektörün makineleri oldular. Her kulüp parasına göre futbolcu transfer edip, yatırım yapıyor. Ne kadar çok para yatırıma harcanırsa; o kadar başarı sağlanıyor. Bunun sonucunda; hisseler yükseliyor. Daha çok ülkenin TV’sinde maçları yayınlanıyor. Sponsorlar ödedikleri rakamları artırıyorlar. Forma satışları çoğalıyor. Fotbol sektörü, evrensel olma özelliğine de sahip. Futbol söz konusu olunca; sınırlar kalkıyor. Her ülkeye, her eve girebiliyorsunuz. Bir sezonda dünya markası olmanız mümkün. Sektörün istihdama da büyük oranda etkisi var. Kulüp çalışanlarından, futbola bağlı sektörlerde çalışanlara kadar hesapladığımızda; dünyanın en çok işçi çalıştıran alanı olduğunu görüyoruz. Tüm bunları üst üste koyduğumuzda; futbol büyük bir güç. Kulüpler ve yöneticileri, bu gücü ellerinde tuttukları ve kullandıkları oranda; ülkelerini ve dünyayı yönetiyorlar.