YENİ KIDEM TAZMİNATI SİSTEMİ

Milyonlarca çalışanı yakından  ilgilendiren kıdem tazminatında bireysel hesaba dayalı bir sisteme geçilmesini  hedefleyen hükümet, yeni sistem için gerekli mevzuat çalışmasını mart ayı sonuna  kadar tamamlamayı planlıyor. Çalışma hayatının en önemli konularından kıdem tazminatı, hafta sonu Resmi Gazete'de yayımlanan Hükümetin 2017 yılı programıyla tekrar gündeme geldi. Programın hayata geçirilecek tedbirler bölümünde "Bireysel hesaba  dayalı kıdem tazminatı sistemine yönelik mevzuat çalışması yapılacak." ifadeleri  dikkati çekerken, bu tedbirin süresi olarak mart ayı sonu belirlendi. Bu tarihe kadar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Kalkınma, Maliye ve  Sağlık bakanlıkları ile işçi ve işveren sendikaları başta olmak üzere ilgili tüm  taraflar yoğun bir diyalog süreci yürütecek. İlk olarak, kıdem tazminatı sisteminde yaşanan sorunların çözümü  amacıyla mevcut durumun tespitini yapacak taraflar, daha sonra gerek Üçlü Danışma  Kurulu gerekse de diğer sosyal diyalog mekanizmalarında bir araya gelip mevzuat  çalışmasını tamamlayacak. İSTİFA EDEN DE ALACAK Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle işinden ayrılırken işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanunu gereğince ödemek zorunda olduğu tazminat. Bir işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için aynı işyerinde en az 1 yıl çalışması gerekiyor.  Mevcut kıdem tazminatı sisteminde, herhangi bir iş sözleşmesinin tazminatı gerektiren bir nedenle feshi durumunda, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödeniyor.  Edinilen bilgiye göre; yeni sistemde 1 gün çalışanın bile kıdem tazminatı birikecek. İstifa edenin de kıdem tazminatı olacak. 1 yıl çalışmaya karşılık 1 aylık brüt ücret tutarındaki tazminat miktarı fonla azalmayacak.. İşçi ve işveren farklı düşünüyor Hükümetin kıdem tazminatında yeni sisteme geçme planına karşın bazı  sendikalar, mevcut sistemin devamından yana tavır alırken, bazıları hak kaybı  olmaması şartıyla kıdem tazminatının bireysel hesaba yatırılmasına sıcak bakıyor. Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, kıdem tazminatını işçilerin son  kalesi olarak niteleyerek, "Kıdem tazminatıyla ilgili alt sınır 30 gün, olmazsa  olmazımız. Bu bizim kızımızın çeyiz parası, oğlumuzun düğün parası. Bu konuda hak  kaybına ve olumsuz bir şeye müsaade etmeyiz." dedi. Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Arslan da yeni kıdem tazminatı sistemi  konusunda kamuoyunda yapılan tartışmaların dışında henüz net bir bilgi olmadığını  belirterek, "Mevcut kıdem tazminatıyla ilgili bir düzenleme yapılacaksa,  öncelikle var olan sorunların ortadan kaldırılacağı ve bütün çalışanların kıdem  tazminatı haklarının güvence altına alınacağı bir düzenlemeyi savunuyoruz, bunu  istiyoruz." ifadelerini kullandı. İşçileri temsil eden sendikaların bu görüşlerine karşın işveren kesimi  mevcut kıdem tazminatı sistemini reel sektör üzerinde ciddi bir yük olarak  görüyor. Mevcut kıdem tazminatı uygulamasının çalışanlara yeterli güvenceyi  sağlamadığını ve iş barışını olumsuz etkilediğini iddia eden işverenler, kıdem  tazminatının hesaplanmasında oranların düşürülmesini istiyor. En az 1 yıl çalışan kıdem tazminatını hak ediyor Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle işinden ayrılırken işveren  tarafından 4857 sayılı İş Kanunu gereğince ödemek zorunda olduğu tazminat. Bir işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için aynı iş yerinde  en az 1 yıl çalışması gerekiyor. Ancak bir yılı tamamlayıp işten ayrılan herkes  kıdem tazminatı alamıyor. Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin işten çıkış  nedeninin kanunda belirtilen nedenlerden biri olması gerekiyor. Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından iyi niyet ve  ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle, işçi tarafından  sağlık, iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık veya iş yerinde işin durması ve  benzeri nedenlerle, erkek çalışanın askerlik görevi nedeniyle, emeklilik hakkının  elde edilmesi veya bu kapsamda yaş dışında gereken sigortalılık süresi ve prim  gününün doldurulması nedeniyle, kadın işçinin evlenmesi dolayısıyla evlenme  tarihi itibarıyla 1 yıl içinde başvurması şartıyla, işçinin ölümü nedeniyle iş  sözleşmesinin feshi halinde çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatı  ödeniyor. Her yıla 30 günlük brüt ücret Mevcut kıdem tazminatı sisteminde, herhangi bir iş sözleşmesinin  tazminatı gerektiren bir nedenle feshi durumunda, çalışılan her tam yıl için 30  günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödeniyor. Bir yıldan artan süreler de  oranlanarak hesaplamaya dahil ediliyor. Kıdem tazminatı hesaplamaları sırasında işçiye ödenen ücretin yanı  sıra kendisine düzenli olarak sağlanan tüm para ve para ile ölçülebilen  menfaatlerin (yol parası, yemek parası, düzenli olmak koşuluyla ikramiye  ödemeleri vb.) brüt tutarları dikkate alınıyor. Her tam çalışma yılı için ödenen  kıdem tazminatı tutarı, fesih tarihinde geçerli olan kıdem tazminatı tavanı ile  sınırlandırılıyor.